ศาลเจ้าซำส้านเทียนเฮวกึ๋ง

        ศาลเจ้าซำซาน(ส้าน)เทียนเฮวกึ๋ง เป็นชื่อสำนักประดิษฐานเทพเจ้ามาจอโป๋ หรือ เจ้าแม่ย่านางเรือ หรือเจ้าแม่ทับทิม  ตั้งอยู่เลขที่  ๑๑๐  ถนนกระบี่ ตำบลตลาดเหนือ  อำเภอเมืองภูเก็ต  ซึ่งอยู่ใกล้สี่แยกตลาดเหนือ และติดกับศาลเจ้าไถ้หงวนต๋องหรือจ้ออ๋องซึ่งเป็นศาลเจ้าบูชาบรรพบุรุษตระกูลแซ่อ๋อง

        ศาลเจ้าซำซานเทียนเฮวกึ๋งก่อสร้างเมื่อ พ.ศ.  ๒๓๙๖  ผู้ก่อตั้งคือ  หลิมบุ่นซ่วน  การก่อสร้างครั้งแรกก็คงเหมือนกับศาลเจ้าในสมัยนั้นคือ หลังคามุงจากกั้นจากเสาไม้  แล้วนำกิมสีนมาจอโป๋มาตั้งบูชา องค์แรกที่นำมาจากเมืองจีนปัจจุบันยังเก็บรักษาอยู่ในเก๋งแท่นบูชา  ศาลเจ้าแห่งนี้บริเวณด้านหน้าตรงกันข้ามฝั่งถนน มีคลองเป็นป่าต้นจากเดิมเรือคงมาเทียบท่าหน้าศาลเจ้า โดยล่องมาจากหน้าศาลเจ้าปุดจ้อซึ่งอยู่ใกล้เคียงกัน  ปัจจุบันถมที่เพื่อสร้างที่จอดรถยนต์ของศาลเจ้าจุ้ยตุ่ยเต้าโบ่เก้ง

        บริเวณศาลเจ้าเป็นพื้นที่ทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาดยาวจากถนนเป็นทางลาดขึ้นไปหลังศาลเจ้า  ตัวศาลเจ้าได้มีการบูรณปฏิสังขรณ์มาเป็นลำดับ  จนถึง พ.ศ. ๒๕๑๙ – ๒๕๒๕  จึงได้บูรณะครั้งใหญ่  จัดทำซุ้มประตูทางเข้าเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๖  จัดสร้างกำแพงทั้งสองข้างพร้อมจารึกชื่อผู้บริจาคไว้  พื้นด้านหน้าปูปูนจนถึงหน้าสวนหย่อมหน้าศาลเจ้า  มีเตาเผากระดาษทองและที่จุดประทัด

        ตัวอาคารแบ่งเป็นส่วนหน้าซึ่งวางสิงโตคู่ตรงข้างบันได  บริเวณหน้าห้องโถงมีโต๊ะบูชาทีกง  ถัดไปเป็นห้องกลางคั่นมีลูกกรงไม้ ผนังขวาซ้ายมีรูปปั้นลอยนูนพญาเสือขาว และมังกรตามทิศของศาลเจ้า  หน้าห้องโถงกลางมีประตูสามช่อง  ตรงช่องกลางบานประตูเป็นรูปเทพเจ้าประจำประตูเหนือประตูมีป้ายชื่อสำนักขนาดใหญ่

        บริเวณห้องโถงเมื่อหันหน้าออก  ทางด้านซ้ายมือเป็นห้องเก็บของ  ส่วนทางด้านขวามือเป็นห้องประชุมกรรมการศาลเจ้าและชมรมชาวฮกจิ้ว ( ฝูโจว )  พร้อมติดรูปกรรมการทั้งเก่าและใหม่รวมทั้งที่บูชาผู้ก่อตั้งศาลเจ้าพร้อมรูปและป้ายวิญญาณด้วย  คือ หลิมบุ่นซ่วน  ด้านหน้าห้องนี้ทำประตูเป็นทางเข้าออกด้วย 

        ห้องโถงกลางจัดกลุ่มเทพเจ้าออกเป็นสามกลุ่ม  องค์ประธานตรงกลาง  ขวามือเป็นแท่นบูชาเทพชุมนุม  ส่วนซ้ายมือเป็นเทพปุนเถ่ากงปุ่นเถ่าม่า  โต๊ะกลางห้องโถงตั้งกระถางธูปเทียนและรูปเทพ

หลี่โลเชีย  หลังโต๊ะนี้ทำเป็นฉากแกะสลัก  ตรงกลางมีตั่งสูงคั่นสำหรับวางกระถางธูปและป้ายบอกชื่อเทพเจ้าและองครักษ์ทั้งสอง  บริเวณหลังฉากวางเก๋งประดิษฐานองค์ประธาน คือมาจอโป๋องค์ใหญ่องค์เล็กและองค์ดั้งเดิมพร้อมทั้งองครักษ์ทั้งสองคือพี่น้องแซ่เกา พี่ชื่อเกาหมิงหน้าเขียวต่อมาเป็นเทพชื่อ เฉียนลี่เหยิน ผู้มีตาทิพย์กับเกาชุคน้องหน้าแดง เป็นเทพชื่อ ชุนเฝิงเอ้อ ผู้มีหูทิพย์  หลังแท่นเก๋งนี้ตรงผนังมีรูปปูนปั้นลอยนูนรูปกิเลนลงรักสวยงาม  ส่วนเทพชุมนุมด้านขวามือมีรูปกวนอู พระสังกัจจายน์  ลกฮกซิ่ว  ด้านซ้ายแท่นบูชาเป็นรูปเทพปุนเถ่ากงและปุนเถ่าม่า และตู้เซียมซี  กล่าวกันว่าแม่นยำนัก

         :  สมบูรณ์ แก่นตะเคียน   ๑๒  ธันวาคม  ๒๕๕๐

Title  :   Sam Shan Tian Hua Gong Shrine, Phuket.

        :   Somboon Kantakian